Program

BLOK NAUKI | BLOK KULTURY

Sobota, 10.09.2022 | Klaster Futurologii

10:00 – 10:45 | Dobrostan umysłu rozszerzonego: (Nie)uniknione partnerstwo psychologii pozytywnej i nowych technologii

Prelegent: dr Paweł Fortuna

Lem w opowiadaniu „Kobyszczę” zaprezentował ideę maszyny doświadczającej szczęścia, ujawniając trudność jego programowania. Gdy pracował nad tekstem nie istniała jeszcze psychologia pozytywna, ale nawiązywał do jej filozoficznego korzenia – felicytologii. Przedstawiciele nowej gałęzi psychologii w zgromadzili wiedzę dotyczącą uwarunkowań dobrostanu. Nie można postawić znaku równości między nim a hedonią. Szczęście jest własnością życia przepełnionego poczuciem sensu, dobrych relacji i rozwoju pełnego porażek. Złożona natura dobrostanu sprawia, że jego uzyskanie wykracza poza optymizującą stymulację biochemiczną. Nasuwa to pytanie dotyczące skutecznych wzmocnień technologicznych.Tego typu oddziaływania koncentrują się na kooperacji człowieka z realnymi innowacjami, ale pobudzają także spekulacje dotyczące systemów ewentualnych.

11:00 – 11:45 | Postęp technologiczny a przemiany kulturowo-społeczne

Uczestnicy: dr Sebastian Szymański, Zbigniew Brzeziński, Basia Nasiorowska, Mirosław Usidus
Organizator: Polska Fundacja Fantastyki Naukowej

Od wynalezienia łączności radiowej do satelitarnego Internetu upłynęło zaledwie kilka pokoleń, co stanowi bezprecedensowo szybki przeskok technologiczny w dziedzinie, która znacząco wpływa na kształtowanie się zachowań społecznych. Żyją między nami wciąż osoby pamiętający czasy, kiedy radioodbiornik był luksusem oraz ci, dla których posługiwanie się globalną siecią jest naturalne jak oddychanie. Nadchodzące dekady przyniosą jeszcze więcej imponujących dokonań naukowych, szczególnie na takich polach jak przetwarzanie danych, cybernetyka, inżynieria genetyczna czy rzeczywistość wirtualna. Nasi eksperci zastanowią się nad społecznymi konsekwencjami wdrożenia nowych technologii w życie codzienne.

SOBOTA, 10.09.2022 | Klaster Astronautyki

12:00 – 12:45 | Futurologiczna strona inżynierii kosmicznej

Prelegent: dr Tomasz Barciński
Organizator: Centrum Badań Kosmicznych PAN

Przełomowe misje kosmiczne nierzadko trwają kilkadziesiąt lat. Ten czas upływa od chwili sformułowania pomysłu do zakończenia pracy sondy kosmicznej. W tak dużych okresach czasu zmieniają się epoki technologiczne, stają się dostępne kolejne generacje układów elektronicznych, materiałów mechanicznych, symulacji komputerowych. W jakim stopniu twórcy misji kosmicznej są futurologami?

13:00 – 13:45 | Misje w poszukiwaniu życia pozaziemskiego

Uczestnicy: ks. dr hab. Adam Świeżyński, dr inż. Tomasz Zawistowski, dr Szymon Charzyński, dr Agata Kołodziejczyk
Organizator: Polskie Towarzystwo Astrobiologiczne

Odkrycie poza naszą planetą nawet najprostszych organizmów żywych byłoby nadzwyczajnym wydarzeniem, diametralnie zmieniającym postrzeganie miejsca człowieka we Wszechświecie. Jednak pomimo pięciu dekad poszukiwań oraz licznych poszlak wskazujących, że życie może być w kosmosie powszechniejsze, niż się nam wydaje, nie zdołaliśmy dotychczas trafić na jednoznaczny dowód, który to potwierdzi. Nadchodzące lata, podczas których planowane są jeszcze dokładniejsze badania Marsa oraz Wenus, a także ambitne wyprawy ku księżycom Jowisza i Saturna, być może pozwolą jednoznacznie rozstrzygnąć tę kwestię. Goście zaproszeni do dyskusji poruszą takie tematy jak inżynieryjna strona tego rodzaju misji, metodologia poszukiwań obcego życia, a także konsekwencje społeczne i kulturowe związane z potencjalnym jego odnalezieniem.

SOBOTA, 10.09.2022 | Klaster Fizyki i Astronomii

14:00 – 14:45 | Fale grawitacyjne. Nowe okno na wszechświat

Prelegent: dr Szymon Charzyński
Organizator: miesięcznik „Delta”

W 2015 roku po raz pierwszy bezpośrednio zarejestrowano promieniowanie grawitacyjne. Historia, która doprowadziła do tego odkrycia była skomplikowana i pełna zaskakujących zwrotów akcji. Sam Einstein najpierw zapostulował istnienie fal grawitacyjnych, a później wydawało mu się, że udowodnił iż jednak nie mogą istnieć. Przełomowe prace teoretyczne wykazujące, że jednak jest czego szukać powstały już po jego śmierci i dały impuls do budowy kolejnych generacji detektorów. Czym różni się promieniowanie grawitacyjne od innych rodzajów promieniowania? Jak się rejestruje fale grawitacyjne i co jest ich źródłem? Czy można je jakoś wykorzystać, np. do szukania sygnałów od innych cywilizacji? Odpowiemy na te i inne pytania, a także zastanowimy się co to jest zakrzywienie czasoprzestrzeni i czego możemy dowiedzieć się o Wszechświecie analizując rejestrowane w detektorach promieniowanie grawitacyjne.

15:00 – 15:45 | Na łasce i niełasce Słońca. Od wyznawców do badaczy

Uczestnicy: dr hab. Edyta Rudolf, dr hab. Leszek Sokołowski, dr Marek Stęślicki, Bartosz Łysakowski
Organizator: Polska Fundacja Fantastyki Naukowej

Trudno zaprzeczyć intuicji naszych starożytnych przodków, którzy uznawali tarczę słoneczną za dawcę wszelkiego życia i oddawali jej cześć. Wszak zapewniała ludziom światło, ciepło oraz obfitość plonów. Z czasem, kiedy nauka zaczęła zastępować religię wszędzie tam, gdzie rozum mógł już uporać się ze zrozumieniem natury rzeczywistości, Słońce utraciło swoją boską aurę. Zrozumieliśmy, że jest po prostu jedną z niezliczonej ilości gwiazd. Do tego całkiem przeciętną. Nie da się jednak zaprzeczyć, że ma ono ogromny wpływ na całą planetę i jesteśmy zależni od jego kaprysów. Podczas dyskusji porozmawiamy o roli Słońca w kulturze, jego przeszłości oraz przyszłości, a także o kłopotach, jakie może przysporzyć naszej cywilizacji.

SOBOTA, 10.09.2022 | Klaster Cybernetyki

16:00 – 16:45 | Własności i ograniczenia obliczeń kwantowych

Prelegent: dr Katarzyna Rycerz
Organizator: Instytut Informatyki AGH

Wiele się ostatnio mówi o komputerach kwantowych, podkreślając zalety ich wykorzystania, jak również wskazując dziedziny, w których urządzenia takie sprawdzą się znacznie lepiej niż klasyczne maszyny cyfrowe oparte na tranzystorach. W powszechnym odbiorze procesor kwantowy jawi się niejednokrotnie jako narzędzie o nieograniczonych możliwościach, którego działanie wspierają moce nieomal magiczne. Wykład przybliży specyfikę operacji na stanach kwantowych, zalety i mankamenty takich obliczeń, a także spróbuje odpowiedzieć na pytanie, gdzie możemy je zastosować.

17:00 – 17:45 | Etyka Transhumanizmu. Człowiek jako twórca i tworzywo

Uczestnicy: dr hab. Jakub Gomułka, Ada Florentyna Pawlak, Mateusz Łukasiak, Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka
Organizator: Polskie Stowarzyszenie Transhumanistyczne

Nadchodzące dziesięciolecia będą kluczowe dla rozwoju cywilizacji ludzkiej i samego człowieka. Wchodzimy w erę głębokiej ingerencji w naturę i istotę człowieczeństwa przy pomocy nowych technologii: modyfikacja genetyczna, protetyka mechaniczna i biologiczna oraz coraz silniejsza integracja ze światem cyfrowym sprawią, że staniemy w niedalekiej przyszłości na granicy, za którą trudno może być nam rozpoznać się w lustrze. Co możemy zyskać a co stracić, gdzie jest granica człowieczeństwa? Co jest możliwe teraz, a co przyniesie przyszłość? Jakie refleksje powodują osobami czekającymi niecierpliwie na moment kiedy będą mogły przekuwać siebie mentalnie i fizycznie podłóg swoich oczekiwań? Jakie granice powinniśmy postawić i jakie zagrożenia czekają na horyzoncie? Mamy nadzieję, że dyskusja w interdyscyplinarnym gronie przyniesie odpowiedzi przynajmniej na część tych pytań.